Yükseköğretim: Ortaöğretimden sonra gelen en az 4 yarıyılı (2 yıl) kapsayan eğitim-öğretime verilen addır. Lisans düzeyinde ve Ön lisans düzeyinde olmak üzere ikiye ayrılır. 

 

 

Önlisans:  Ortaöğretime dayalı, 4 yarıyılı(2 yıl) kapsayan ve ara insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan, yani lisans öğretiminin ilk kademesini oluşturan bir yükseköğretimdir.

 

 

Lisans: Ortaöğretime dayalı, 4 yıllık (8 yarıyıl) programı kapsayan bir yükseköğretimdir.

 

 

Yüksek Lisans: (master, yüksek mühendislik, yüksek mimarlık gibi) Lisans öğretimi bittikten sonra en az 2 yarıyıl süren(2 sömestr=1 yıl) eğitim-öğretim gerektiren, ve okuduğu alanla ilgili çalışma yapıp tez oluşturulması zorunlu olan yükseköğretimdir.

 

 

Doktora: Lisanstan sonra en az 6 yarıyıl(3 yıl) veya yüksek lisanstan sonra en az 4 yarıyıllık(2 yıl) programı kapsayan ve orijinal bir araştırmanın sonuçlarının bir kitap halinde yayımlanmasını amaçlayan bir yükseköğretimdir.

 

İkinci Öğretim: Bazı üniversitelerde ön lisans(2 yıllık) ve lisans(4 yıllık) programlarının eş değeri programlar açılmakta ve bu programlar normal eğitim saatlerinin dışındaki zamanlarda(akşam saatlerinde veya hafta sonlarında) eğitim-öğretim vermektedir.

                                     

 

Yükseköğretim

 

 

 

                                     Ön lisans                Lisans

                                     

 

 

                                                                  Yüksek lisans

        

 

                                                                 

Doktora

 

Yukarıda açıklanan türde eğitim-öğretim veren yükseköğretim kurumları aşağıdadır:

 

Üniversite: Yükseköğretim kurumlarının temel birimidir. Üniversiteye bağlı fakülte, yüksekokul, konservatuar, meslek yüksekokulları ve enstitüler olabilir.

 

Fakülte: Bir üniversiteye bağlı olarak eğitim-öğretim veren, bilimsel araştırma ve yayın yapan, kendisine birimler/bölümler bağlanabilen bir yükseköğretim kurumudur. Örneğin Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi gibi.

 

Yüksekokul: Belli bir mesleğe yönelik eğitim-öğretime ağırlık veren, bir fakülteye ve veya doğrudan rektörlüğe bağlı olan bir yükseköğretim kurumudur. Örneğin Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu gibi.

 

Yatay Geçiş: Bulundukları programda en az 2 yarıyıl(1 yıl) sonunda yükseköğretim kurumunun belirlediği not ortalamasını tutturduktan sonra öğrenciler, kendi üniversitesinde veya başka bir üniversitede asıl programlarına yakın başka bir programa veya aynı programa geçiş yapabilirler. Ancak yatay geçiş koşulunu üniversiteler, kontenjanları ve kuralları çerçevesinde kendileri belirlemektedirler.

 

Çift Anadal: Bazı üniversitelerde öğrencilerin lisans öğrenimleri boyunca aynı fakülte içinde veya başka bir fakültede,esas programları ile ortak dersleri olmak koşulu ile başka bir programın derslerini almalarına ve iki bölümden birden mezun olmalarına izin verilmektedir. Bu aynı zamanda belli bir not ortalamasının üstünde olmayı da gerektirir. Böylece öğrenci iki alandan birden mezun olabilmektedir. Örneğin Psikoloji bölümünün programı ile Sosyoloji bölümünün programının derslerinin bir kısmı ortaktır. Psikoloji bölümünde okumakta olan bir öğrenci, Sosyoloji bölümünün de derslerini almak üzere iki bölümden birden mezun olabilir. Bu uygulama bazı üniversitelerde vardır. Örneğin Bilkent Üniversitesi´nde yoktur ancak ODTÜ´de ve Boğaziçi Üniversitelerinde vardır.           

 

Yükseköğretim kurumlarında kimler çalışır? Kimler eğitim-öğretimi sürdürür?

 

Öğretim Üyeleri: Profesör, Doçent ve Yardımcı Doçentler öğretim üyeleri olarak anılmaktadır.

 

Profesör: Üst düzeyde araştırmalar yapar. Eğitim verir, yönetimde de bulunur. En yüksek düzeydeki akademik ünvana sahip kişidir.

 

Doçent: Orijinal bilimsel çalışmalar yapmış ve doçentlik sınavını başarmış kişidir.

 

Yardımcı Doçent: Doktora çalışmalarını başarıyla tamamlamış, tıpta uzmanlık veya belli sanat dallarında yeterlik belge ve yetkisini kazanmış ilk kademedeki akademik ünvana sahip kişidir.

 

Doktor: Doktora ünvanını almış, doktora eğitimi bitirmiş kişiye verilen addır. Tıpta ise yine 6 yıl süren Tıp eğitimini alıp, yeterlik sınavını(TUS-Tıpta Uzmanlık Sınavı) verdikten sonra doktora eğitimini(en az 2 yıl) almış kişiye verilen addır.

 

Yükseköğretimdeki öğretim görevlilerinin ünvanları

Profesör

                                              

                                      Doçent

                                                                 

                                      Yrd.Doçent

        

                                      Doktor

                                     

                                      Araştırma Görevlisi

(genelde yüksek lisans yapan ve üst görevdekilere araştırmalarında yardım eden öğrencidir)

 

Okutman: Eğitim-öğretim süresince tüm yükseköğretim okullarında YÖK(Yükseköğretim Kurulu) tarafından zorunlu olarak müfredata konulan derslerden birini(Örneğin İnkılap Tarihi veya İngilizce gibi) okutan veya uygulayan öğretim elemanıdır.

 

Rektör: Üniversitenin yönetiminden ve idaresinden sorumlu olan ve en üst düzeyde görev yapan kişidir. Örneğin Ankara Üniversitesi Rektörü gibi.

 

Dekan: Fakültenin yönetiminden ve idaresinden sorumlu olan, fakültede en üst düzeyde görev yapan kişidir. Örneğin Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dekanı gibi.

 

Müdür: Yüksekokul, Konservatuar, Enstitülerde en üst düzeyde görev yapan ve idareden sorumlu olan kişidir.

 

Bölüm Başkanı: Bölümün idaresinden ve  yönetiminden sorumludur. Ankara Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı gibi.

 

YÖK:  Yükseköğretim Kurulu´nun kısaltılmışıdır. Yükseköğretim kurumlarını denetler ve yükseköğretim programlarının esaslarını belirler.

 

ÖSYM: Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi´nin kısaltılmışıdır. Yükseköğretimde okumak isteyen, Yüksek Lisans yapmak isteyen,vb. öğrencilere sınav uygulayarak değerlendirme ve yerleştirme yapar.

 

ÖSS nedir?  Öğrenci Seçme Sınavı´nın kısaltılmışıdır. Yükseköğretim programlarına öğrenci yerleştirmek, amacı ile tek aşamada gerçekleştirilen bir sınavdır. Sınavın süresi

180 dakikadır. Sınavda Sözel ve Sayısal bölümlerin yer aldığı bir kitapçıkta 180 soru bulunmaktadır. Haziran ayında okullar kapandıktan sonra uygulanmaktadır.

 

YDS nedir?  Yabancı Dil Sınavı´nın kısaltılmışıdır. ÖSS-DİL puanı ile öğrenci alan yükseköğretim programlarını tercih edecek adaylar için yapılır. Yabancı Dil tercihi yapacak öğrenciler önce ÖSS´ye, sonra da YDS´ye gireceklerdir. ÖSS sınavından bir hafta sonra yapılmaktadır.

 

Yükseköğretim programlarından en çok kaç tercih yapabilirim? ÖSS/YDS´ye girdikten sonra puanınız belli olacak ve sizlere ÖSYM (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi) tarafından bir tercih formu gönderilecektir. Bu tercih formunda en çok 24 adet yükseköğretim programını tercih edebilirsiniz. İlk tercihinizden başlayarak puanınızın ilk tuttuğu programa yerleştirilirsiniz.

 

YURTKUR: Yükseköğretim ve Kredi Yurtlar Kurumu´nun kısaltılmış adıdır. YURTKUR´un amacı yükseköğrenim gören öğrencilere kredi vermek, yurtlar yaptırmak ve yurtların işletilmesini sağlamaktır.

Yurtkur 2 türlü kredi vermektedir:

Öğrenim Kredisi: Yükseköğretimde okuyanlara, devam ettikleri öğretim kurumunun normal öğrenimi süresince verilen borç paradır.  Okuldan mezun olduktan bir süre sonra işe girip geri ödenmesi zorunludur.

Katkı(Harç) Kredisi: Yükseköğretim Kurumları öğrencilerden sosyal, kültürel, sportif faaliyetleri ile beslenmelerine katkıda bulunmak için her yıl Bakanlar Kurulu´nca tesbit edilen miktarda katkı payı(Harç) almaktadır. Örneğin Mühendislik Fakültesini kazanan bir öğrenci yıllık 205.000.000-TL ödemek zorundadır. İkinci öğretimde ise ücret daha yüksektir. Örneğin Mühendislik Fakültesi İkinci Öğretim´i kazanmış ise öğrenci, yıllık 810.000.000-TL ödemek zorundadır. Katkı kredisi için başvuruda bulunup kabul edildiğinizde normal eğitim süresi olan süre için öğrenci, Katkı Kredisi almış kabul ediliyor ve ancak mezun olup bir işte çalışmaya başladıktan sonra bu kredinin geri ödemesini yapıyor.

                        Hepinizi yükseköğretimde görmek dileğiyle...